Loenen: Straat-Loenerm.-Waterv.Div
Voeg foto's toe aan dit album Voeg toe aan mijn selectie
Weergave: Miniatuur | Micro | Galerij | Galerij + tekst | Foto | Diashow
Fotograaf: Beekbergen   

Tolhuisje aan de Groenendaalseweg

Tolhuisje aan de Groenendaalseweg
Gemaakt op: 20-03-2011 18:59:38
© Alle rechten voorbehouden


Groenendaalseweg


Het begrip tol.
Het woord tol kent twee betekenissen: - de betaling die men verschuldigd is om een bepaald gebied te mogen betreden of passeren – de plaats waar men tol moet betalen: het tolhuis, het tolhek, de tolboom.
Bij het heffen van de tol wordt, uit fiscaal oogpunt bezien, op verschillende gedachten gehinkt. Nu eens was het een soort douanerecht (in-, uit- en doorvoerrecht), geheven naar de soort en hoeveelheid van de passerende goederen. Dan weer was het de retributie ( een bestemmingsbelasting) voor de aanleg en het onderhoud van water- en landwegen en bruggen.
Van de tollen die als retributie werden geheven rest ons niet veel meer dan de hiervoor genoemde gebouwen, een naamsaanduiding of bestaande documenten en afbeeldingen.
 
Water- en landtollen
Voor een goed begrip van de functie van de tollen is een historisch overzicht noodzakelijk. Voor het gemak onderscheiden we in de historie twee soorten tollen: water-en landtollen.
De heffing van tolgeld werd opgelegd voor het bevaren of oversteken van een rivier of het gebruiken van een zandweg en voor de meegevoerde goederen.
De riviertollen, o.a. bij Lobith, Schoonhoven, Dordrecht en Vlaardingen dateren al uit de 11de tot de 13de eeuw. Tot in de 17de eeuw waren de watertollen de belangrijkste, omdat door het nagenoeg ontbreken van goedbegaanbare wegen het vervoer van mensen en goederen grotendeels over het water plaatsvond.
De tolrechten kwamen de landsheer toe in wiens gebied zich de rivieren bevonden. Voor de graven van Holland en Gelderland zijn de tolgelden belangrijke inkomstenbronnen geweest waarmee zij de kosten van hun hofhouding en oorlogen mede konden bekostigen. Ook gebruikten zij het tolsysteem om handel binnen hun gebied te begunstigen.
In de 17de eeuw begon het vervoer over land door nieuwe en betere wegen voorzichtig toe te nemen. De aanleg ervan werd gefinancierd uit opbrengsten van de wegtollen. De door Constantijn Huijgens in 1665 ontworpen straatweg van Den Haag naar Scheveningen is daarvan een voorbeeld. Op den duur verschenen op vrijwel alle verbindings- en invalswegen tolhuizen. Na het betalen van een op het tariefbord vermeld bedrag werd een tolhek of tolboom opengedraaid.
De functie van land- en watertollen liep op den duur uiteen. De watertollen werden onder de naam convoyen en licenten een soort in-, uit-, en doorvoerrechten die ten goede kwamen aan de centrale overheid, de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.
De landtollen werden gebruikt om de vervoersvoorzieningen te verbeteren en te onderhouden. Deze situatie bleef onder de Betaafse republiek (1795–1806) en het Koningrijk Holland (1806–1810 voortbestaan. Er werden zelfs nog extra tollen op bestaande en nieuwe rijkswegen toegevoegd.
De 19de eeuw
Na de bevrijding van Napoleon werd door Willem 1 vanaf 1815 het systeem van tollen weer voortvarend ter hand genomen om weg-en waterbouw te kunnen stimuleren. Hij besefte terdege het belang van grote "land-en watercommunicatiën". De tollen verschenen aan bestaande en nieuwe rijks,-provinciale-, gemeente-, en geconcessioneerde (particuliere) wegen. De koning had het oppertoezicht over alles wat de waterstaat van het koningrijk betrof, wegen en bruggen inbegrepen. Met de uitvoering van tolzaken, zoals bijvoorbeeld pachtcontracten, werd de minister van binnenlandse Zaken en waterstaat belast. Het geldelijk beheer lag bij de minister van financiën.
Tolgelden moesten geheven worden in opvolgende afstanden van één uur gaans te voet (5000 meter) en zodanig, dat de steden zich altijd bevonden in het midden van een afstand. Men had dus telkens op een afstand van 2 en een halve km van een stad een tolboom te passeren.
Zij die veel van de wegen met tollen gebruik moesten maken kregen het recht zich bij de ontvanger van de tol te abonneren. In sommige gevallen kon de tol voor een jaar worden afgekocht. Vóór het passeren van de tolpaal of tolboom moest aan de tolpachter (particulier) of de tolgaarder (ambtenaar) het verschuldigde tolgeld worden betaald. Volgens het in 1833 vastgestelde tarief voor de rijkstollen bedroeg dat b.v. voor een los passerend paard 5 cent en voor zespersoonsdiligences en postwagens voor elk aangespannen paard 10 cent. Vrij van het betalen van tolgeld waren ondermeer de paarden van het koninklijk huis, boerderijen, molens en fabrieken gelegen binneneen afstand van twee en een halve km van de tol. 

Lees gehele site:  
 http://www.devlinderkamp.nl/tolhuizen.htm


bron foto: 
http://www.nederland-camping.nl/fotoindebuurt.asp?CampingID=343707&p=5
 


Plaats uw reactie in het Reaktie/Gastenboek gastenboek plaatjevan Beekbergen Toen en Nu


Plaats s.v.p. geen reakties bij de foto's, deze worden niet gelezen!
 

Terug naar Homepage Beekbergen Toen en Nu

bron straatbeeld: http://maps.google.nl/



Voeg zelf reactie toe! Klik hier!

Beoordeel zelf de foto:
Bezoekers beoordeelden: (0)
Beoordeling foto: (0)
Uw eigen gratis fotoalbum? Klik hier!
Foto zoeken in album
Album
Volgende foto

Statistieken
821 keer gezien | 1 keer gedownload
Toegevoegd door: Beekbergen
Toegevoegd op: 20-03-2011
Album: Loenen: Straat-Loenerm.-Waterv.Div
Functies
Printversie van deze pagina
Foto details

URL:

Gemaakt op: 20-03-2011 18:59:38
[Meer foto details, klik hier]

Zichtbaar voor: iedereen


Gratis fotoalbums, beginpagina       |        Start uw eigen gratis fotoalbum, klik hier        |          SeniorenNet startpagina     |      Help
Fotoalbum tegen de regels? Meld het ons!    SeniorenNet heeft geen banden met de auteurs.